HİLMİ TÜRKMEN: ‘’ Üsküdarlı olmanın sayısız imkanlarından biri de buranın okuru, sakini olmak. Her zaman, her eserimiz için söylediğimiz gibi. Burası da restorasyonu tamamlanana kadar bizimdi artık sizin. Gelin, okuyun, sahip çıkın.’’
Nevmekanlar ve açtığı sayısız kütüphane ile Üsküdar’ı bir kitah şehri haline getiren Üsküdar Belediyesi, Üsküdarlı hemşehrilerine bir yeni kütüphane daha kaznadırdı. Üsküdar yepyeni bir bilgi ve kültür hazinesine daha kavuştu. Fatih Sultan Mehmed döneminde inşaa edilen ve Üsküdar Belediyesi tarafından restore edilen tarihi bina artık bir kütüphane olarak hizmet vermeye devam edecek. Yedi Güzel Adam ve Öncüler Kütüphanesinin açılışına Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen’in yanı sıra İstanbul Vali Yardımcısı Şevket Atlı, Üsküdar Kaymakamı Adem Yazıcı, İstanbul İl Kültür Müdürü Coşkun yıılmaz ve çok sayıda edebiyat insanı ve vatandaşlar katıldı.
Hilmi Türkmen:’’Üsküdar Belediyesi olarak binaya ve tarihi geçmişine sahip çıktık’’
Açılışta konuşan Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen ilçedeki ecdat yadigarı tüm tarihi eserlere sahip çıkmaya devam edeceklerini söyledi:
‘’Bütün İstanbullular, tarih meraklıları bilir bu binayı. Meşhur Fatih Mahkemesi burası. Fatih Sultan Mehmet’in bu binada yargılandığına inanılır. Bunu hepimiz biliyoruz. Bu nedenle de hep akıllardadır. Ancak yakın tarihimize baktığımızda maalesef burası uzun süre değerine layık bir şekilde kullanılmadı. Vakıf mallarının hoyratça dağıtıldığı bir dönemde hoyratça kullanıldı. Reddi miras yıllarının acısını yaşamış bir binaydı burası. Biz Üsküdar Belediyesi olarak buranın hususiyetini, değerini korumak ve şehir hayatına kazandırmak için binayı 2006’da satın almıştık. Farklı işlevlerle ama kültür, sanat amaçlı olarak kullandıktan sonra burayı nihayet 2014’te bir kütüphaneye dönüştürdük. Yedi Hilal Derneği ile hazırladığımız ortak bir proje ile gerçekleştirmiştik bu işi. Hatırlayacaksınız, açılışımıza da merhum Rasim Özdenören ve merhum Nuri Pakdil katılmışlardı. Yedi Güzel Adam ve Öncüler Kütüphanesi işte böyle doğdu. Bu vesileyle bu kütüphaneye adlarını veren o büyük edebiyatçılarımızı, yedi güzel adamı rahmetle, hürmetle anıyoruz. Mekanları cennet olsun.’’
Hilmi Türkmen: ‘’Burası artık sizin, gelin, okuyun, sahip çıkın’’
Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen konuşmasında Üsküdarlılara seslendi:
‘’Bu kütüphanemizi de yakın zamanda restorasyona almıştık. Malum eski ve yorgun bir bina. Ancak hiç merak etmeyin. Gerekli işler yapıldı. Mimarlarımız, mühendislerimiz bilimsel ve estetik ilkelerden taviz vermeden süreci tamamladılar. Uzmanlarımızın, ustalarımızın ellerine sağlık. Kütüphanemiz çok güzel oldu. Burasının anılarımızda yaşaması çok önemli. Yıllar geçse de Üsküdarlılar burayı hayırla, heyecanla yad edecekler. Bu yapıdan, işlevinden bahsedecekler. İşte bu da bizim asıl amacımız. Üsküdarlı olmanın sayısız imkanlarından biri de buranın okuru, sakini olmak. Her zaman, her eserimiz için söylediğimiz gibi. Burası da restorasyonu tamamlanana kadar bizimdi artık sizin. Gelin, okuyun, sahip çıkın. İnşallah önümüzdeki beş yılda da milletimizin teveccühü bizden yana olursa yeni kütüphanelerin açılmasına, Üsküdar’daki halkımızın erişimine açık kitap sayısını artırmaya devam edeceğiz.
Yedi Güzel Adam ve Öncüler Kütüphanesi Hakkında Bilgi:
Üsküdar Mahkemesi (Fatih Mahkemesi)
Üsküdar Mahkemesi’nin, Fatih Sultan Mehmed devrinde inşa edildiği kabul edilmekle beraber, yapım tarihi net olarak bilinmemektedir. Yığma taştan yapılan bina, mahkeme salonu ve zindanlar olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Dik bir taş merdivenle ulaşılan üst katta, üzeri beşik tonozlu bir kubbe ile zarif sütunlarla çevrili olan mahkeme salonu bulunmaktadır. Yapının gerek dışarıdan görünüşü gerekse iç taksimatı ve müştemilatı, devrin mahkeme yapılarının karakteristik özelliklerini net bir şekilde yansıtmaktadır. Mahkeme binasının girişindeki üzeri tonozla örtülü olan yapılar ise hapishane ve arşiv odası gibi amaçlarla kullanılmıştır. Yapının “Fatih Mahkemesi” olarak adlandırılması, İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmed’in burada yargılandığı rivayetine dayanmaktadır. Fatih Sultan Mehmed’in Ayasofya civarında inşa ettirdiği köşkte kullanılan eşsiz sütunların ikişer arşın kısaltılmasına hiddetlenmesi üzerine, Padişah’ın ceza verilmesini istediğini düşünen cellatlar, köşkün mimarının ellerini keser. Mimar, hakkını aramak üzere İstanbul kadısına başvurur. Bunun üzerine Fatih Sultan Mehmed, Üsküdar Mahkemesi’ne gelir ve yargılanarak ellerinin kesilmesine hükmedilir. Bu adaletli tavır karşısında çok etkilenen mimarın şikayetini geri çekmesi üzerine Fatih Sultan Mehmed’in elleri kesilmekten kurtulur.
Mahkeme binası olarak inşa edilen yapı, zaman içinde farklı amaçlarla kullanılmış ve harap olması sonucu 2008 ve en son olarak 2024 yılında Üsküdar Belediyesi tarafından kapsamlı bir şekilde restore edilmiştir. Üsküdar’ın sembol eserlerinden biri olan mahkeme binası, günümüzde “7 Güzel Adam ve Öncüler Kütüphanesi” adıyla Üsküdar’ın ruhuna uygun bir kültür mekanı olarak kitapseverleri ağırlamaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
