Büyük veri analizi ve yapay zekâ yöntemlerini kullanarak gayrimenkul değer hesabı sunan ve bu sayede kullanıcıların güvenle gayrimenkul satışı yapmalarına imkân sağlayan Endeksa 2024 Şubat konut piyasası verilerini duyurdu.
Buna göre, ülke genelinde son bir yılda konut satış fiyatları yüzde 63 arttı. Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı 3 milyon 220 bin 111 TL, metrekare bazında değer ise 24 bin 581 TL oldu. Konut piyasasında yapılan yatırımların geri dönüş süresi ise 15 yıl.
Şubat ayında Türkiye genelinde konut satış adetleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 17 arttı ve 93 bin 902 oldu.
İlk el satışlar azalırken, kredili satışlar arttı
Şubat ayında Türkiye’de 8 bin 827 konut, ipotekli olarak satıldı ve bir önceki aya göre yüzde 49 artış göstermiş oldu. Kredili satışlarda yıllık bazdaki değişime bakıldığında ise bu piyasanın yüzde 49 oranında daraldığı tespit ediliyor. İpotekli konut satışları Şubat 2024 itibarıyla toplam satış faaliyetlerinin yüzde 9’unu oluşturuyor.
Geride bıraktığımız ay boyunca Türkiye’de 28 bin 594 konut ilk elden satıldı ve bu satışlar toplamın yüzde 30,’unu oluşturdu. Yılbaşından bu yana satılan 53 bin 857 ilk el konut, 2024’ün önceki yıla göre yüzde 6’lık bir artış getirdiğini ortaya koyuyor.
İkinci el satışların piyasa payı yüzde 5’e düştü
İkinci el konut satış piyasası ise şubat ayında hem aylık hem de yıllık perspektifte arttı. Toplam 65 bin 308 adet ikinci el konutun satıldığı yılın ikinci ayında, ocak ayına nazaran yüzde 19, 2023 Şubat ayına kıyasla ise yüzde 15 artış kaydedildi. İkinci el konut satışlarının toplam içinde payı yüzde 70 oldu.
Gayrimenkul sektöründe yabancıya yapılan konut satışlarında bir süredir devam eden azalış şubat ayında da devam etti. Bu tip satışlar bir önceki aya göre yüzde 10, bir önceki yılın aynı ayına göre de yüzde 45 düştü ve ülkede yabancılar toplam bin 846 konut satın aldı. Yabancıya yönelik satışların piyasa payı son verilere göre yüzde 2 seviyesinde.
Konut satışlarının önündeki bariyer kredi
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, 2023 Ocak ve Şubat ayı satış adetleri ile 2024’ün aynı dönemine bakıldığında yüzde 2 düşüş görüldüğünü ancak bu farkın ipotekli satışlardan kaynaklandığını aktardı. “Konut satışları önünde kredi sıkıntısı gibi bir engel olmasaydı toplamda yüzde 3 artıştan söz edebilecektik. Öte yandan konut üretiminde ihtiyacı karşılamaktan halen uzağız. Tüm bu verileri karşımıza aldığımızda, Mayıs 2023’ten bu yana kendini tutan ve hareket etmekte zorlanan ama buna rağmen enflasyon ve inşaat maliyeti karşısında avantaj sağlayamamış bir piyasa görüyoruz. Ayrıca konuttaki arz sıkıntısını, faizlerin artmasını, fiyatların inşaat maliyetine olan endeksini ve en önemlisi nakit paranın sağladığı pazarlık gücünü düşündüğümüzde konut almanın doğru zaman olduğunu söyleyebiliriz.”
En çok satış 16 bin konut ile İstanbul’da gerçekleşti, kentte konut fiyatları 4 milyon TL’nin üzerinde
Piyasadaki satış faaliyetleri iller bazında incelendiğinde ise en büyük payın yüzde 17’lik hacim ve satılan toplam 16 bin 344 konut ile İstanbul’a ait olduğu kaydedildi. İstanbul’u yüzde 9 pay ve 8 bin 300 satış ile başkent Ankara takip ediyor. Üçüncü sırada ise son bir ayda 5 bin 168 konutun el değiştirdiği ve pazar payı yüzde 5 olan İzmir var.
Türkiye’nin en büyük üç kenti değer artışı açısından ele alındığında, Endeksa verilerine göre Ankara yüzde 78’lik yükseliş ile ilk sıraya yerleşiyor. Başkentte ortalama konut satış fiyatı 2 milyon 652 bin 520 TL olarak belirlendi. Ankara’da bir konutun metrekare satış fiyatı ise ortalama 20 bin 404 TL. İstanbul ve İzmir’deki konutlar ise şubat ayında aynı oranda değer kazandı: yüzde 59. İstanbul’da geride bıraktığımız ay itibarıyla ortalama metrekare fiyatı 37 bin 582 TL, satış fiyatı ise 4 milyon 321 bin 930 TL. İzmir’de konut satış fiyatı vasatı 3 milyon 904 bin 250 TL, metrekare başına değer ise 31 bin 234 TL.
Türkiye’nin en çok değerlenen ili yüzde 101 ile Hatay
Endeksa verilerine göre, şubat ayında Türkiye’de en fazla konut satılan ilk 30 kent arasında en fazla yıllık değer artışı kaydeden ilk üç il Hatay, Erzurum ve Muğla oldu.
Hatay’da kaydedilen yıllık değer yükselişi yüzde 101 seviyesinde. Kentte ortalama konut metrekare satış fiyatı 18 bin 807 TL, konut satış fiyatı ise 2 milyon 896 bin 278 TL olarak tespit edildi. Erzurum yüzde 94’lük değer artışı ile Hatay’ın ardından ikinci sırada. Erzurum’da metrekare satış fiyatı 12 bin 57 TL ve ortalama konut değeri 1 milyon 941 bin 177 TL. Muğla’da ise konutların değeri son bir yılda yüzde 89 oranında arttı. Kentte konut metrekare satış fiyatı 56 bin 823 TL, ortalama konut fiyatı ise 7 milyon 443 bin 813 TL oldu.
“Satıştaki durağanlık değerlenmenin hızını kesmeye başladı”
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt şubat ayı verilerini değerlendirdiği açıklamasında, şubat ayında konut satış adetlerinin yeniden artmaya başladığına dikkat çekerek şunları söyledi: “Konut fiyatlarındaki artış ve krediye ulaşımın zorlaşması sebebi ile bir süredir satış adetlerinde düşüş görmekteydik. Şubat ayı itibarı ile satış adetlerinin tekrar artmaya başladığını görüyoruz. Konut fiyatlarındaki değişime baktığımızda ise artışın hız kestiğini söylemek mümkün. Endeksa verilerine göre Türkiye genelinde konut satış fiyatları şubat ayında yüzde 1,89 oranında arttı, geçtiğimiz sene aynı dönemde aylık %7-8 oranında artış görmekteydik. Yıllık değişime baktığımızda da Türkiye genelinde yüzde 63 olduğunu görüyoruz, bu oran geçtiğimiz sene yüzde yüzleri geçmişti. Fiyatların hız kesmesini satış adetlerindeki durağanlaşmanın değerlere yansımadı olarak yorumlamak mümkün. TUİK, inşaat maliyet endeksinde ocak ayında geçtiğimiz seneye göre %68’lik artış olduğunu açıkladı. Yıllık bazda malzeme endeksinde yüzde 53, işçilik endeksinde ise yüzde 103 oranında bir artış görülüyor. Konut üretim maliyetlerindeki artışı göz önünde bulundurursak önümüzdeki dönemde de fiyatlarda düşüş beklemek pek mümkün görünmüyor. Elbette oluşabilecek yeni kredi fırsatları konuta erişimin koşullarını ciddi ölçüde değiştirebilir. Gayrimenkul yatırımcılarına konut satış ve alımlarında Endeksa gibi bağımsız veri ve analiz sunan bir kaynaktan faydalanan uzman gayrimenkul danışmanları ile yatırımlarına yön vermelerini tavsiye ederim.’’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
